Algemeen nieuws

< VorigeAfbeelding 1 van 1Volgende >

Nederland is in de race om hardware te leveren voor LISA, de eerste ruimtetelescoop voor zwaartekrachtsgolven die gepland staat voor lancering in 2034. NWO-instituten SRON en Nikhef hebben een contract getekend met de Nederlandse bedrijven Bright Photonics en Smart Photonics voor de ontwikkeling van LISA's laser-detectiesysteem. TNO heeft financiering verkregen van het Netherlands Space Office voor de ontwikkeling van technologie voor het richten van optische systemen.

Astronomen gebruiken zwaartekrachtsgolven om gebeurtenissen in het heelal waar te nemen die onzichtbaar zijn voor onze huidige telescopen, zoals botsingen tussen stellaire zwarte gaten of neutronensterren. Observatoria op aarde zijn niet in staat om zwaartekrachtsgolven met een lengte van meer dan 10.000 kilometer waar te nemen, zodat bijvoorbeeld superzware zwarte gaten onzichtbaar blijven. ESA lanceert in 2034 daarom de Laser Interferometer Space Antenna (LISA), die met zijn meetarmen van 2,5 miljoen kilometer veel langere golflengtes kan detecteren. Met behulp van die enorme meetarmen-gevormd door laserstralen tussen drie afzonderlijke satellieten-detecteert LISA zwaartekrachtsgolven via minuscule veranderingen in de onderlinge afstanden.

Nederlands consortium
Twee Nederlandse samenwerkingsverbanden willen hardware voor LISA leveren. TNO gaat prototypes ontwikkelen voor het richten van delen van de optica: LISA's bril. Hiermee kunnen bijvoorbeeld de lasterstralen precies uitgelijnd worden. Nikhef, Bright Photonics en Smart Photonics starten onder leiding van SRON de ontwikkeling van een prototype van de zogenoemde quadrant-fotodiodes: het laserdetectiesysteem oftewel LISA's ogen. Over ongeveer een jaar moeten beide prototypes klaar zijn, als een eerste proeve van bekwaamheid.

Fotodiodes
De quadrant-fotodiodes registreren de infrarode laserstralen tussen LISA's drie satellieten . De laserstralen hebben een vermogen van 1 Watt, maar divergeren tijdens hun 2,5 miljoen kilometerlange reis zodanig dat er slechts 100 picoWatt overblijft. "Om dat nog te kunnen opmerken mogen de diodes maar heel weinig ruis hebben," zegt Jean in 't Zand, SRON-onderzoeker en projectleider van het diode-project. Niels van Bakel (Nikhef) noemt het werken met een ander materiaal dan silicium als andere uitdaging: "Om de gevoeligheid van LISA's ogen te vergroten moeten we indium-gallium-arsenide gebruiken. Ik ben heel blij dat we twee goede bedrijven hebben gevonden in Nederland die daarmee aan de slag kunnen."

Point-ahead mechanisme
LISA's drie satellieten-die onderling dus op een afstand van 2,5 miljoen km staan-bewegen continu ten opzichte van elkaar binnen een marge van ongeveer tienduizend kilometer. Gelukkig gaat dat zo geleidelijk dat het de metingen niet verstoort. De laserstralen moeten daardoor wel vaak bijgestuurd worden. TNO ontwikkelt hiervoor mechanismes die met een nauwkeurigheid van milliboogseconden kunnen richten onder extreme ruimtevaartcondities, wat neerkomt op het aanwijzen van een dubbeltje op de Eiffeltoren vanuit Nederland.

"De state-of-the-art technologie die TNO ontwikkelt voor deze mechanismes is cruciaal voor het tot stand komen van de LISA-missie," zegt Oana van der Togt, Business Developer bij TNO. "We maken daarbij gebruik van de uitgebreide optische kennis die beschikbaar is in Nederland."

LISA en de Nederlandse wetenschap
Het Nederlandse samenwerkingsverband dat aan LISA werkt wordt vertegenwoordigd door Prof. Gijs Nelemans van de Radboud Universiteit, die ook de initiator is van Nederlandse hardware-bijdragen aan LISA. Hij kijkt uit naar de nieuwe instrumenten: "De combinatie van de korte en lange golflengtes maakt dat we na het recente spectaculaire begin van dit nieuwe vakgebied in de toekomst een veel completer beeld krijgen van het heelal in zwaartekrachtgolven."

Afdrukken | Mail door

Meer algemeen nieuws

> TU Delft Solar Boat Team w...
> Robot-leeuwinnen èn zorgr...
Toon volledig overzicht

Column / Opinie

Van vier naar zes rijstroken, een verbetering?

Hindert internet het internet?

Genieten van mooie oude techniek

Toon alle columns / opinies

Advertorial

 
'De voeding is het hart van de machine'
Elipse is de uitgelezen leverancier van elektrische voedingen voor de apparaatbouw waarbij betrouwbaarheid en continuïteit voorop staan. De voedingen onderscheiden zich door hun compacte formaat, efficiëntie, betrouwbaarheid en lange levensduur. Managing director Evert Gys: "De klant is specialist in het apparaat, wij in de voeding. Samen leidt dat tot betere machines".
Lees verder  

Vacatures

BAM Bouw en Techniek
BIM Modelleur Elektrotechniek
Haal jij plezier uit het modelleren van complexe installaties in een multidisciplinaire omgeving? BAM zoekt een BIM Modelleur Elektrotechniek voor multidisciplinaire (complexe) projecten. Interesse? Lees dan verder !

BAM Bouw en Techniek
Teamleider / (Lead) Engineer Elektrotechniek
Houd je van complexe projecten, vind je het leuk om integraal te werken en wil je ook de verantwoordelijkheid dragen voor een ontwerpteam? BAM zoekt een Teamleider / Lead Engineer Elektrotechniek. Een combinatie van klantcontact, techniek én leiding geven.
Interessant? Klik hier!

BAM FM
Projectleider Elektrotechniek
Ben jij een projectleider die de combinatie van complexe techniek en klantcommunicatie eigen gemaakt heeft?
Wat ga je doen?
Je komt te werken binnen de afdeling Projecten en Contractondersteuning van BAM FM. Deze afdeling realiseert projectmatig uitbreidingen, verbouwingen, de uitrol van nieuwe technologieën en vervangingswerkzaamheden. Dit werk wordt uitgevoerd bij onze klanten zoals TenneT TSO, BAM Concernhuisvesting, Rijkswaterstaat, Vitens en Visio. Onze klanten hebben gebouwen en terreinen in heel Nederland.
Reageer nu via deze link!

BAM Bouw en Techniek
Projectmanager Elektrotechniek Amsterdam - Realisatie
Heb jij organisatorisch talent en kun je processen goed coördineren? Weet jij de bindende factor in een team te zijn én kun je mensen inspireren?
Wat ga je doen?
Als projectmanager techniek ben je verantwoordelijk voor de realisatie van één of meerdere multidisciplinaire projecten. Jij bent vanuit de techniek (E & W) verantwoordelijk voor het installatietechnische gedeelte van onze utiliteitsbouwprojecten. Je zoekt actief de samenwerking met medewerkers van andere vakgebieden op om samen tot een goed ontwerp en uitvoering(plan) te komen.
Solliciteer via deze link!

AE Sensors BV
BEN JIJ DE TECHNEUT DIE WIJ ZOEKEN!?
Wij zoeken een techneut met passie voor elektronica en sensoren. Een techneut die graag problemen oplost en uitdagingen zoekt. Daarnaast is flexibiliteit een absolute pré. Daar je het ene moment op een offshore platform, zeegaand schip of kraan in de Rotterdamse haven kan staan en op het andere moment je je kunt bevinden in een clean room van een chipmachine fabrikant.
Kijk hier voor meer informatie.

Lezersaanbieding

Microchip's SAM L21 Xplained Pro evaluatiepakket is bedoeld voor het evalueren en het bouwen van prototypes met op de SAM L21 ARM® Cortex®-M0+ gebaseerde microcontrollers met ultra-laag stroomverbruik.

Bedrijf in beeld

DELO Industrial Adhesives

 AVE Added Value Electronics

Nieuwsbrief

Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.

Agenda

Klik hier voor de complete agenda.