Waar zou je meer vertrouwen in hebben? Een rechter van vlees en bloed, of een digitale rechter? Uit een nationaal survey blijkt dat we beslissingen die automatisch door AI worden genomen, vaak op gelijke voet beoordelen met beslissingen door menselijke experts. Of soms zelfs beter. Maar we hebben ook zorgen over de risico's.
UvA wetenschappers onderzochten hoe de Nederlandse bevolking over AI en geautomatiseerde besluitvorming (ADM) denkt, en hoe dit met persoonlijke kenmerken samenhangt zoals opleiding en leeftijd. Ze keken naar ons algemene beeld over ADM, maar vroegen ook naar onze mening over de toepassing van ADM in specifieke maatschappelijke sectoren waar dit al vaak gebeurt: de (nieuws)media, de zorg en justitie.
De Nederlandse bevolking blijkt best wat zorgen te hebben over de maatschappelijke risico's van geautomatiseerde systemen, maar verdeeld te zijn over het algemene nut en de rechtvaardigheid van ADM. En als we op toepassingen in specifieke sectoren reflecteren, doemt weer een ander beeld op, en blijken we minder risico's en meer nut te zien in geautomatiseerde systemen.
Statistische methoden zouden het menselijke oordeel overtreffen
Ook in Nederland wordt besluitvorming steeds meer geregeld via geautomatiseerde processen. Dit kan door de grote hoeveelheden data die beschikbaar zijn en dankzij de technische ontwikkeling van AI. Denk bijvoorbeeld aan algoritmen die gepersonaliseerde nieuwsaanbevelingen doen, het geautomatiseerd identificeren van verdachte profielen en virtuele gezondheidscoaches die advies geven aan individuele gebruikers.
Technologieën als big data, machine learning en AI doorlopen vaak een traject van angst naar hype. Tegelijkertijd worden ze als onpartijdig en objectief neergezet in hun gebruik in het dagelijks leven. Dit kan leiden tot allerlei verwachtingen over de objectiviteit en eerlijkheid van een machine. Eerdere studies tonen aan dat we de neiging hebben om een ??expertsysteem als objectiever en rationeler te zien dan een menselijke adviseur. Dit is vaak gebaseerd op de veronderstelling dat voor bepaalde taken statistische methoden het menselijke oordeel overtreffen.
Hoe denkt de Nederlandse bevolking over ADM?
UvA wetenschappers namen een representatieve steekproef onder bijna duizend Nederlanders af. Ze stelden daarin vragen over hoe nuttig, rechtvaardig en risicovol de respondenten geautomatiseerde besluitvorming door AI vinden. De onderzoekers stelden daarbij verschillende scenario's voor: van een lage impact zoals het geven van nieuws of fitnessaanbevelingen, tot een hoge impact zoals strafrechtelijke veroordeling of het nemen van beslissingen rond behandelingen van ziektes.
Wat blijkt?
De respondenten zijn in hun beeld over ADM als algemene maatschappelijke ontwikkeling verdeeld. Maar gevraagd naar specifieke toepassingen van ADM zitten ze bij de scenario's met een hoge impact, zoals rechtspraak, grotendeels op één lijn. En die is niet per se ten gunste van de menselijke experts. Voor de scenario's met een lage impact, zoals nieuwsaanbevelingen, zagen de onderzoekers deze significante verschillen niet.
Hoe verklaren we verdeeldheid in het algemene beeld over AI?
De volgende persoonlijke kenmerken verklaren (deels) de verdeeldheid bij het algemene beeld over ADM.
Conclusie
Nederlanders maken zich over het algemeen zorgen over de risico's van geautomatiseerde besluitvorming, maar hebben verdeelde meningen over hoe eerlijk en nuttig ADM voor de samenleving kan zijn. Gevraagd naar de toepassing in specifieke sectoren, staat ADM echter op gelijke voet met, of wordt zelfs beter beoordeeld, dan menselijke experts.
Deze percepties van ADM staan in contrast met de vaak kritische en pessimistische toon in mediaberichten, en de academische literatuur. Daarin overheersen eerder de angst voor vooringenomenheid, verlies van menselijke waardigheid en autonomie, en algemene zorgen over 'AI-overname' ter vervanging van menselijke experts.
Maar stellen de onderzoekers, heel belangrijk te benadrukken: ‘publieke opvattingen over het potentiële nut en rechtvaardigheid van ADM zijn niet hetzelfde als maatschappelijke en individuele acceptatie van daadwerkelijk geautomatiseerde beslissingen. We moeten nog beter te weten komen of en onder welke voorwaarden mensen ADM-beslissingen niet alleen eerlijker ervaren, maar ook bereid zijn een geautomatiseerde beslissing te accepteren.'
Niet alleen voor IT maar ook voor OT
Slim en secuur voeren dankzij elektrische voerrobot
Twee online kennisdagen
Met slimme software voor het gesproken woord
Drie dagen informatie over industriële netwerken
De rol van sensoren in IIoT
Sensoren zijn een sleuteltechnologie geworden. Lees in deze gratis whitepaper alles over de cruciale rol van slimme sensoren in het Industrial Internet of Things en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.
DC-spanningsomvormer - welke te kiezen?
Omvormer, spanningsdeler, lineaire stabilisator - wat moet ik kiezen?
Lees verder
De perfecte oplossing voor toepassingen die veel contacten vereisen
Lees verder
Verwen jezelf met een GRATIS Fluke
Je verdient iets extra's na een moeilijke periode.
Als je dit voorjaar een Fluke-instrument via een erkende distributeur koopt, ontvang je een gratis Fluke-instrument!
kijk snel op www.fluke.nl/freefluke
Lees hier de meest recente editie van e-totaal magazine!
U scrollt eenvoudig door de verschillende artikelen en via de actieve hyperlinks komt u direct in contact met de verschillende leveranciers en adverteerders.
Veel leesplezier!
Wilt u de papieren editie gratis ontvangen, vul dan uw gegevens in via het contact formulier .
Acal BFi:
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?
Transfer Multisort Elektronik:
Optische kabel - alles wat u moet weten
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht
RS Components Nederland:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen
Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht
Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.
Ondernemersinformatie over de Corona-crisis
Speciaal voor ondernemers, bedrijven en zzp'ers is er specifieke informatie omtrent de Corona-crisis te vinden (over o.a. de verschillende pakketten aan noodmaatregelen die het kabinet getroffen heeft).
Websites met meer informatie: