4 mei 2020
Toekenning grootschalige infrastructuur voor nationaal marien onderzoek
Een groot nationaal consortium van mariene wetenschappers en oceanografen, inclusief de Universiteit van Amsterdam, heeft een belangrijke toekenning gekregen voor noodzakelijke vervanging van de onderzoeksapparatuur van de nationale zeegaande onderzoeksvloot. Zowel de schepen als de onderzoeksapparatuur aan boord zijn sterk verouderd en voldoen niet langer aan de huidige standaarden en mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan het in situ vergaren van onderzoeksdata en monsters uit de diepzee met behulp van onderwater drones. De toekenning door NWO, als onderdeel van Nationale Roadmap voor Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur, maakt het mogelijk de zo noodzakelijke nieuwe, geavanceerde onderzoeksapparatuur beschikbaar te maken voor Nederlandse onderzoekers en studenten.
Voorgesteld onderzoeksapparatuur. Copyright: NIOZ
‘Deze, in zware competitie bevochten toekenning, vormt een cruciale bijdrage in het totale pakket voor de vervanging van de nationale onderzoeksvloot’ aldus Prof. Henk Brinkhuis, directeur van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en tevens boegbeeld van het consortium. Projectleider Prof. Gert Jan Reichart vult aan: ‘Door deze investering zal Nederland kunnen blijven beschikken over de modernste onderzoeksapparatuur, die toonaangevend is voor marien onderzoek en goed aansluit bij de behoeften van de mariene kennissector. Zodoende blijft Nederland in de pas lopen met investeringen van andere EU landen’.
Living lab
De nieuwe apparatuur vormt een onmisbare schakel bij de beoogde vernieuwing van de nationale onderzoeksvloot, die is afgestemd op de behoeften van de toekomst. Met onder andere modulaire laboratoria voor zeewaterchemie, (micro)biologie en fysica en state-of-the art groene brandstof en bijbehorende aandrijving. Maar ook als ‘living lab’ bedient deze beoogde nieuwe vloot veel wetenschappelijke en toegepaste onderzoeksvelden en speelt ze in op de behoeften van de maritieme industrie voor innovaties op het gebied van klimaatneutraal varen.
‘Onze oceanen bevatten een fascinerende biodiversiteit, maar worden ook bedreigd door overexploitatie, vervuiling en klimaatsverandering. Deze toekenning zorgt voor state-of-the-art onderzoeksapparatuur om de huidige en toekomstige veranderingen van onze oceanen te bestuderen,’ vertelt Prof. Jef Huisman van het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED). De uitrusting zal onder andere bestaan uit een netwerk van (semi-)autonome meetboeien, meetstations op de zeebodem en onderwater drones die vanaf het onderzoeksschip te water worden gelaten en waarvan de oceanografische metingen direct naar het schip, data centra en college zalen aan wal kunnen worden verstuurd.
NWO licht de toekenning als volgt toe: “De zeeën en oceanen zijn de grootste onbekenden op onze planeet, terwijl ze van fundamenteel belang zijn voor het klimaat en het leven op aarde. Nederland heeft een lange en rijke geschiedenis van vooraanstaand marien onderzoek dat afhankelijk is van beschikbaarheid van onderzoekschepen en gespecialiseerde apparatuur. In het kader van de modernisering van de nationale onderzoeksvloot, krijgt een nationaal consortium met deze investering de beschikking over de noodzakelijke bijbehorende innovatieve wetenschappelijke (grootschalige) uitrusting. Nadruk ligt daarbij op autonome en op afstand bestuurbare apparatuur, om observaties in diepte, tijd en ruimte te laten aansluiten bij fundamentele en technologische onderzoeksvragen”.
