Wat heeft een mot te maken met high tech? Dat zit vooral in het uiterst gevoelige reukorgaan dat de mot heeft, bestaand uit twee antennes. Die stellen hem in staat, zich te oriënteren en een partner te vinden. Hoe kan het dat een minimum aan signaalmoleculen, feromonen, daarvoor al genoeg is? Onderzoekers van de Universiteit Twente hebben de vorm van de antennes onderzocht en ook de efficiëntie bij verschillende vliegsnelheden. Niet te snel vliegen, blijkt het devies.
Het onderzoek kan als inspiratie dienen voor kunstmatige en gevoelige sensoren, stellen zij in hun paper in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).
De twee kamvormige ‘antennes' op de kop van een mot zijn zeer complexe en gevoelige reukorganen. De zichtbare zijtakken, rami, hebben elk nog weer haartjes die ook wel sensilla heten en ongeveer een diameter van 3 micrometer hebben. Zo ontstaat een dichte structuur waarin feromoonmoleculen uit de lucht worden opgevangen, de sensilla halen daaruit de chemische informatie die uiteindelijk de koers en het gedrag van de mot beïnvloeden. Wat kunnen we leren van de natuur, als we zelf gevoelige sensoren gaan ontwikkelen? De onderzoekers hebben daarvoor gekeken naar de vorm van de antenne en het effect van de snelheid van de lucht ten opzichte van de antenne. Uit het onderzoek blijkt dat de antennes vooral richtinggevend zijn voor de mot, als zijn snelheid binnen bepaalde grenzen ligt. Bij snelheden die lager of hoger zijn dan dit optimum, neemt de effectiviteit af.
Rami en sensilla, op grotere schaal nagebootst met de 3D-printer.
Samia Cynthia
Het onderzoek gaat vooral over de Samia cynthia, die ook wel hemelboomvlinder heet. De afmetingen van de antenne en de verschillende onderdelen zijn bepaald, en er is ook een 3D-geprint model gemaakt van een ramus met sensilla draden, voor experimenten bij verschillende lucht snelheden. Uit het onderzoek blijkt dat ‘leakiness' een belangrijke rol speelt bij het succes van invangen van een molecuul: het deel van de lucht dat door de antenne en zijn microstructuur gaat, in verhouding tot wat er maximaal doorheen zou kunnen gaan. De luchtstroom wordt bepaald door de vliegsnelheid die tussen de 0,5 meter per seconde en 3 meter per seconde ligt. Wat blijkt? Een hoge snelheid leidt weliswaar tot meer luchtstroom door de antennestructuur, maar de feromonen bereiken de sensilla niet omdat ‘het laatste stukje' overbrugd moet worden door diffusie. Daarvoor ontbreekt de tijd, als de feromonen door de antenne reizen. Langzamer vliegen is, om die reden, het beste.
Gevoelige tips
Eerder onderzoek liet zien dat de toppen van de sensilla het invangen nog versterken, samen een soort ‘lens' voor reuk vormen. De onderzoekers hebben dit ook geconstateerd en schrijven het niet zozeer toe aan fysisch-chemische oppervlakteprocessen, maar aan de snelheid van het massatransport. De motvlinder leert ons op deze manier een lesje over het fabriceren van ‘arrays' van kunstmatige sensoren, bijvoorbeeld in de vorm van trillende balkjes (cantilevers).
Het onderzoek is uitgevoerd in een samenwerking tussen Robotics and Mechatronics groep van de UT (prof Gijs Krijnen) en het Institut de Recherche sur la Biologie de l'Insecte van de Université de Tours.
voor PV-installaties tot 1.500 VDC
Handlingsrobot vervangt menskracht in wortelindustrie
Batchgrootte 1 en klaar voor montage en gebruik
Oude accu nog steeds commercieel bruikbaar
Sterke trillingskracht voor beter gevoel
Verwen jezelf met een GRATIS Fluke
Je verdient iets extra's na een moeilijke periode.
Als je dit voorjaar een Fluke-instrument via een erkende distributeur koopt, ontvang je een gratis Fluke-instrument!
kijk snel op www.fluke.nl/freefluke
De kracht van Single Pair Ethernet
Single Pair Ethernet is een megatrend op het gebied van industriële datatransmissie en een enabler van IIoT en Industrie 4.0. Download de gratis whitepaper over deze nieuwe netwerkstandaard en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?
Wat zijn de actuele mogelijkheden van 5G-communicatie? ACAL BFi en Sierra Wireless bekeken dit als IoT-professionals. Zij ondersteunen een groeiend aantal projecten en adviseren hun klanten bij de keuzemogelijkheden.
Lees verder
Een optische kabel is een kabeltype waarin de drager van de verzonden gegevens een lichtgolf is. Wat is er nog meer waard om te weten?
Lees verder
Lees hier de meest recente editie van e-totaal magazine!
U scrollt eenvoudig door de verschillende artikelen en via de actieve hyperlinks komt u direct in contact met de verschillende leveranciers en adverteerders.
Veel leesplezier!
Wilt u de papieren editie gratis ontvangen, vul dan uw gegevens in via het contact formulier .
RS Components:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen
Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht
Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.
Ondernemersinformatie over de Corona-crisis
Speciaal voor ondernemers, bedrijven en zzp'ers is er specifieke informatie omtrent de Corona-crisis te vinden (over o.a. de verschillende pakketten aan noodmaatregelen die het kabinet getroffen heeft).
Websites met meer informatie: