21 november 2016
Rapport impact van technologische innovaties op het maatschappelijk functioneren van mensen
We komen steeds meer te weten over gezondheid en functioneren van de mens door nieuwe toepassingen van ICT, genetische en biotechnologie, sensoren en robotica. De vraag rijst hoe en onder welke voorwaarden deze technologieën de mogelijkheden van mensen beïnvloeden om deel te nemen aan de maatschappij. In deze studie bespreekt TNO de kansen en bedreigingen van technologische innovaties voor de maatschappelijke participatie in de (nabije) toekomst.
Kunstwerk van Stanza, The Intelligent City
De technologische ontwikkeling maakt revolutionaire sprongen. Door nieuwe toepassingen van ICT, genetische en biotechnologie, sensoren en robotica raakt steeds meer bekend over gezondheid en functioneren van de mens. Analyses van ‘big data’ brengen patronen aan het licht waarmee het gedrag kan worden verklaard en beïnvloed van individuen en grote groepen.
In dit rapport verkent TNO de invloed van technologische innovaties op de gezondheid, de zorg en de (arbeids)participatie van mensen. De vraag staat centraal hoe en onder welke voorwaarden technologieën de mogelijkheden van mensen kunnen verbeteren om deel te nemen aan de maatschappij.
TNO gebruikt de ‘capability’ benadering, zoals ontwikkeld door Amartya Sen en Martha Nussbaum, om helder te krijgen wat de voorwaarden zijn waaronder individuen en hun sociale omgeving optimaal kunnen functioneren. De capability benadering levert bouwstenen om veranderingen, dus ook technologische innovaties, kritisch te beschouwen door consequent onderscheid te maken tussen doelen en contextuele (hulp)middelen om doelen te verwezenlijken. Daarnaast wijst de capability benadering op het belang van de vrije keuze en de individuele mogelijkheden van mensen als voorwaarden om volwaardig te functioneren in de samenleving.
In vier case studies heeft TNO technologische innovaties die grote impact hebben op de gezondheid en functioneren van mensen, langs de ‘meetlat’ gelegd van de capability benadering. Het gaat om: 1. social networking services; 2. open data (big en small data); 3. sensoren, robotica en domotica; en 4. genetische en biotechnologie. TNO analyseert wat de randvoorwaarden en risico’s zijn bij toepassing van deze technologieën in de praktijk.
Dit rapport beoogt beleidsmakers en – uitvoerders, (technologie)bedrijven en kennisinstellingen te attenderen op de mogelijkheden en belemmeringen van recente technologische innovaties voor een gezonde deelname van mensen aan de maatschappij en arbeid.
>>Download hier het rapport Technologie en participatie
