Column / Opinie

< VorigeAfbeelding 1 van 1Volgende >

Een van de spannendste televisieseries over technologie op dit moment is ongetwijfeld Black Mirror. Deze cultserie, die oorspronkelijk op Channel 4 werd uitgezonden, is inmiddels behoorlijk populair geworden. Voor wie het niet kent, in een notendop: de serie laat een dystopische wereld zien waar door middel van technologie het grootste kwaad in de mens naar boven komt. Black Mirror houdt de kijker op een verrassende manier een spiegel voor en zet hem of haar aan het denken: dit zal toch niet echt bewaarheid worden?

Maar is technologie intrinsiek goed of kwaad? Of gaat het er alleen om hoe je ermee omgaat? Laten we voor een beter begrip daar eens theoretisch op inzoomen. Je zou kunnen zeggen dat er drie manieren zijn om naar technologie te kijken: deterministisch, constructivistisch of instrumenteel. Dat wil niet zeggen dat dit ook echt zo ís, maar het biedt eerder een model dat helpt om op een zinvolle manier na te denken over het ‘goed of kwaad' van technologie.
Een deterministische kijk houdt in dat je gelooft dat de staat van de technologie allerlei ontwikkelingen bepaalt. Deterministen zien een onomkeerbare en onstuitbare technologische vooruitgang. De mens heeft hier verder niets of weinig over te zeggen: ‘de trein dendert toch wel voort', is het idee.
De constructivistische visie zegt het tegenovergestelde: het is niet de staat van technologie die het succes bepaalt, maar de keuzes van mensen die technologische ontwikkelingen (bij)sturen. Een instrumentele opvatting blijft veilig in het midden: technologie werkt gewoon (of niet) en doet verder niets.
Als iemand wordt aangereden door een zelfrijdende auto, zal niemand beargumenteren dat de techniek van de auto intrinsiek moordlustig is. Toch zullen vooral verzekeringsmaatschappijen wel behoefte hebben aan een antwoord op de vraag: wie is er dan schuldig? Uitwijkmanoeuvres moeten ook geprogrammeerd worden waardoor je in theorie voor de vraag kan komen te staan: moet een zelfrijdende auto ‘beslissen' om een onoplettende overstekende voetganger aan te rijden of moet de chauffeur worden ‘geofferd'? Het zijn morele vragen maar bij een gemiddeld technologiebedrijf zal geen CEO techniekethiek in dienst zijn om hierover te beslissen.
Door middel van techniek of technologie zijn er allerlei manieren om ‘nudges' in te bouwen die de mens stimuleert om op een ‘juiste' (of positieve) wijze te handelen. Een simpel voorbeeld: laatst kreeg ik op de Croeselaan in Utrecht een proces-verbaal voor fietsen op het trottoir (€65). Ik vind natuurlijk dat het fietspad totaal onlogisch is aangelegd, waardoor ik haast genoodzaakt ben om een stukje stoep te nemen. Het heeft natuurlijk geen enkele zin om hier boos over te worden dus ik kan niet anders dan de boete gewoon accepteren. Nu fietste ik vanochtend op hetzelfde stuk en ik zag dat de gemeente Utrecht een ‘nudge' heeft bedacht om fietsers de juiste route op het fietspad te laten afleggen. Ze hebben er namelijk een mini-fietsparcours van gemaakt met enkele meters voor de oversteek een groot spandoek met 'Start' en vlak voor de oversteek bij de finish een spandoek met 'Finish | Goed gefietst!'. Hoe effectief dit is, valt te bezien maar gedrag is beïnvloedbaar, zelfs niet iets simpels als twee spandoeken.
Je zou kunnen zeggen dat techniek of technologie de morele handeling ‘bemiddelt' en dat het daarom ook zinvol is om dit effectief mee te nemen in een ontwerp of instructies. Denk maar eens aan een industriële robot die een mens verwondt of nog erger. Op het vlak van machineveiligheid is voorzichtig handelen in feite al een must, maar techniekethiek gaat niet alleen over normeringen of voldoen aan de juiste eisen.
Raakt dit ook aan jouw praktijk? Neem dan het gewenste handelen van de techniek waar je mee bezig bent eens in ogenschouw. Want anders komen we straks misschien in een real life Black Mirror terecht.

Afdrukken | Mail door

Meer columns / opinies van Tim Middeldorp Sr. Projectmanager FHI

> Artifical Intelligence is on...
> De blockchainbubbel
Toon volledig overzicht

Meer Colums / Opinies

> Feestje?
> Digitale transformatie
Toon volledig overzicht

Column / Opinie

Speelgoed of speelslecht?

Is verliezen ook winnen?

Het oog van de meester maakt het paard vet

Toon alle columns / opinies

Advertorial

PILZ Academy is machineveiligheid en meer; rechtstreeks vanuit de praktijk
Binnen de wereld van machineveiligheid is Pilz geen onbekende. Al 60 jaar is dit familiebedrijf actief binnen dit segment van de markt en gesteld mag worden dat het bedrijf heel veel kennis en ervaring in huis heeft over dit onderwerp. Lees verder .

Advertorial

SCHURTER Electronics in Hardenberg:
'Centre of excellence' in touch-technologie
De SCHURTER-groep opereert wereldwijd en produceert bedieningssystemen en componenten zoals connectoren, zekeringen, schakelaars en EMC-producten. Lees verder .

Bedrijf in beeld

Bent u vodoende vertrouwd met PCB-ontwerp?

DELO Industrial Adhesives

AVE Added Value Electronics

Advertorial

De in de auto-industrie gebruikte KEMET-smoorspoelen uit de SC-serie werken zelfs bij hoge temperaturen   
Meer en meer fabrikanten in de automobielsector besluiten om een verscheidenheid aan hoogspanningsapparatuur te gebruiken om het rijcomfort en het algemene voertuiggebruik te verbeteren. Dit gaat echter gepaard met een stijgende vraag naar extra elektriciteit. De oplossing voor dit probleem is niet om nieuwe energiebronnen toe te voegen (dit verhoogt het gewicht en de grootte van het voertuig), maar om effectiever gebruik te maken van de energiebronnen die we reeds gebruiken. Lees verder .    

Vacatures

Hiflex Automatiseringstechniek B.V.
Voor de technische afdeling zijn wij op zoek naar een:
Technicus Industriële Automatisering
(Minimaal MBO niveau)
Wij bieden een zeer afwisselende baan in een dynamische technische omgeving zowel bij onze klanten als intern in Ridderkerk.
Wat vinden wij een pré?
• In het bezit van het certificaat B-VCA,
• Affiniteit met aandrijftechniek- en industriële automatisering.
Nieuwsgierig en wil je meer weten? Klik hier .

TOP-electronics
Field Sales Engineer - B2B
TOP-electronics zoekt een collega die verantwoordelijk is voor het verder uitbouwen van onder andere de productgroepen Wireless & IoT en Displays and Embedded Computing. Beschik je over technische kennis en verkoop-ervaring in B2B en ben je gedreven om de snel opvolgende nieuwe technologieën eigen te maken, lees dan verder en mail ons.

Dunea
Manager Toezicht Drinkwaterveiligheid
Als Manager Toezicht ben je samen met jouw team verantwoordelijk voor de drinkwaterveiligheid in het kader van de volksgezondheid en het toezicht houden op werken in en om onze assets (natuur, leidingen en installaties). Inhoudelijk betekent dit dat jullie zorgen voor inspecties bij bedrijven die drinkwater afnemen en toezicht op werkzaamheden aan de assets door derden (zoals aannemers). Jullie bevindingen worden gebruikt om samen met collega's van andere teams de kwaliteit en efficiency te verhogen. Klik hier voor meer informatie !

Advertorial

Geef uw werkzaamheden een professionele uitstraling
Met de Brother P-touch labelprinters maakt u snel en eenvoudig onverwoestbare en slijtvaste labels, waarmee u elke klus verantwoord en professioneel kunt afwerken. De gelamineerde labels zijn verkrijgbaar in diverse kleuren en maten en bij uitstek geschikt voor het markeren van installaties, leidingen, buizen, bedrading en zelfs uw gereedschap.
Nu verkrijgbaar met 33% korting: bekijk de actie

Lezersaanbieding

Met de MPLAB PICkit 4 in-circuit debugger van Microchip kunt u bij PIC® en dsPIC® flash microcontrollers snel en gemakkelijk programmeren en fouten opsporen door gebruik te maken van de krachtige grafische gebruikersinterface van de MPLAB X geïntegreerde ontwikkelomgeving (IDE).

Nieuwsbrief

Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.

Agenda

Klik hier voor de complete agenda.