Column / Opinie

< VorigeAfbeelding 1 van 1Volgende >

Een van de spannendste televisieseries over technologie op dit moment is ongetwijfeld Black Mirror. Deze cultserie, die oorspronkelijk op Channel 4 werd uitgezonden, is inmiddels behoorlijk populair geworden. Voor wie het niet kent, in een notendop: de serie laat een dystopische wereld zien waar door middel van technologie het grootste kwaad in de mens naar boven komt. Black Mirror houdt de kijker op een verrassende manier een spiegel voor en zet hem of haar aan het denken: dit zal toch niet echt bewaarheid worden?

Maar is technologie intrinsiek goed of kwaad? Of gaat het er alleen om hoe je ermee omgaat? Laten we voor een beter begrip daar eens theoretisch op inzoomen. Je zou kunnen zeggen dat er drie manieren zijn om naar technologie te kijken: deterministisch, constructivistisch of instrumenteel. Dat wil niet zeggen dat dit ook echt zo ís, maar het biedt eerder een model dat helpt om op een zinvolle manier na te denken over het ‘goed of kwaad' van technologie.
Een deterministische kijk houdt in dat je gelooft dat de staat van de technologie allerlei ontwikkelingen bepaalt. Deterministen zien een onomkeerbare en onstuitbare technologische vooruitgang. De mens heeft hier verder niets of weinig over te zeggen: ‘de trein dendert toch wel voort', is het idee.
De constructivistische visie zegt het tegenovergestelde: het is niet de staat van technologie die het succes bepaalt, maar de keuzes van mensen die technologische ontwikkelingen (bij)sturen. Een instrumentele opvatting blijft veilig in het midden: technologie werkt gewoon (of niet) en doet verder niets.
Als iemand wordt aangereden door een zelfrijdende auto, zal niemand beargumenteren dat de techniek van de auto intrinsiek moordlustig is. Toch zullen vooral verzekeringsmaatschappijen wel behoefte hebben aan een antwoord op de vraag: wie is er dan schuldig? Uitwijkmanoeuvres moeten ook geprogrammeerd worden waardoor je in theorie voor de vraag kan komen te staan: moet een zelfrijdende auto ‘beslissen' om een onoplettende overstekende voetganger aan te rijden of moet de chauffeur worden ‘geofferd'? Het zijn morele vragen maar bij een gemiddeld technologiebedrijf zal geen CEO techniekethiek in dienst zijn om hierover te beslissen.
Door middel van techniek of technologie zijn er allerlei manieren om ‘nudges' in te bouwen die de mens stimuleert om op een ‘juiste' (of positieve) wijze te handelen. Een simpel voorbeeld: laatst kreeg ik op de Croeselaan in Utrecht een proces-verbaal voor fietsen op het trottoir (€65). Ik vind natuurlijk dat het fietspad totaal onlogisch is aangelegd, waardoor ik haast genoodzaakt ben om een stukje stoep te nemen. Het heeft natuurlijk geen enkele zin om hier boos over te worden dus ik kan niet anders dan de boete gewoon accepteren. Nu fietste ik vanochtend op hetzelfde stuk en ik zag dat de gemeente Utrecht een ‘nudge' heeft bedacht om fietsers de juiste route op het fietspad te laten afleggen. Ze hebben er namelijk een mini-fietsparcours van gemaakt met enkele meters voor de oversteek een groot spandoek met 'Start' en vlak voor de oversteek bij de finish een spandoek met 'Finish | Goed gefietst!'. Hoe effectief dit is, valt te bezien maar gedrag is beïnvloedbaar, zelfs niet iets simpels als twee spandoeken.
Je zou kunnen zeggen dat techniek of technologie de morele handeling ‘bemiddelt' en dat het daarom ook zinvol is om dit effectief mee te nemen in een ontwerp of instructies. Denk maar eens aan een industriële robot die een mens verwondt of nog erger. Op het vlak van machineveiligheid is voorzichtig handelen in feite al een must, maar techniekethiek gaat niet alleen over normeringen of voldoen aan de juiste eisen.
Raakt dit ook aan jouw praktijk? Neem dan het gewenste handelen van de techniek waar je mee bezig bent eens in ogenschouw. Want anders komen we straks misschien in een real life Black Mirror terecht.

Afdrukken | Mail door

Meer columns / opinies van Tim Middeldorp Sr. Projectmanager FHI

> Artifical Intelligence is on...
> De blockchainbubbel
Toon volledig overzicht

Meer Colums / Opinies

> Hoe random is random?
> Reshoring
Toon volledig overzicht

Column / Opinie

Het goede aan wetenschap is dat het waar is, of je er nu in gelooft of niet

Licht na het algoritme

Eindelijk 2021?

Toon alle columns / opinies

Advertorial

Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen
Garages zijn goede plekken om een bedrijf te beginnen, tenminste als je kijkt naar de geschiedenis van een aantal grote bedrijven van vandaag de dag. Ongeveer in dezelfde tijd als de geboorte van Silicon Vally in de USA, en wel in 1937, ontstond er in een Engelse garage een  bedrijfje dat zich specialiseerde in het leveren van onderdelen aan reparateurs van radio's. "A replacement for every job and a 24 hours' service on top of it!" was in 1937 de basis en vandaag de dag zijn dit nog altijd de pijlers waar het bedrijf op rust, al is er wel wat veranderd.
Lees verder >>

Vacatures

Siemens Nederlands N.V.
Lead Engineer Electrical
Als Lead Engineer Electrical ben jij verantwoordelijk voor de engineering en realisatie van onze uitdagende projecten op het gebied van energiedistributie in de datacenterbranche. Jij draagt zorg voor de technische oplossing. Je voert het werk gedeeltelijk zelf uit en bent daarnaast verantwoordelijk voor het aansturen van de engineers binnen het projectteam. Meer informatie

ASML
Group Leader Electronics and Software Development ASML Delft
Do you take the lead in getting technical issues solved and are you able to inspire people? Do you see the big picture without missing the important details and are you capable to deploy complex electrical and software projects? Then you might be the one to join ASML's Delft department.
Click on this link for more information.

Bedrijf in beeld

Bent u voldoende vertrouwd met PCB-ontwerp?

AVE Added Value Electronics

lees e-totaal digitaal

Lees hier de meest recente editie van e-totaal magazine!
U scrollt eenvoudig door de verschillende artikelen en via de actieve hyperlinks komt u direct in contact met de verschillende leveranciers en adverteerders.

Veel leesplezier!

Wilt u de papieren editie gratis ontvangen, vul dan uw gegevens in via het contact formulier .

advertorial

Terwijl de coronavirus-pandemie zich over de hele wereld verspreidt, vragen we ons steeds meer af hoe we onszelf en anderen thuis, op het werk of op andere ontmoetingsplaatsen veilig kunnen houden. Het desinfecteren en steriliseren van alle kamers waarin we verblijven en de objecten die we gebruiken met vloeistoffen op alcoholbasis is mogelijk, maar praktisch onmogelijk. Het is onmogelijk om elke plek te bereiken of simpelweg zijn niet alle oppervlakken en materialen geschikt om te bevochtigen. Kunnen de verworvenheden van moderne technologie op de een of andere manier bijdragen tot een verhoging van het veiligheidsniveau in onze omgeving?

Nieuwsbrief

Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.

Corona-crisis

Ondernemersinformatie over de Corona-crisis
Speciaal voor ondernemers, bedrijven en zzp'ers is er specifieke informatie omtrent de Corona-crisis te vinden (over o.a. de verschillende pakketten aan noodmaatregelen die het kabinet getroffen heeft).
Websites met meer informatie: 

• Rijksoverheid
• FHI
• Brainport Eindhoven
• Kamer van Koophandel
• Coronavirus en internationaal ondernemen
• Belastingdienst
• mkb
• kvk
• vng
• vno-ncw
• Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
• FEDA
• Koninklijke Metaalunie

Agenda

Klik hier voor de complete agenda.