Vindt u het ook zo'n rot-afkorting? Zijn het nou kleine letters ‘l' (‘el') of hoofdletters ‘I' (‘ie') of is het een combinatie daarvan? Nu ja, ik heb het over ‘Industrial Internet of Things': een groot aantal met elkaar gekoppelde, industriële systemen die hun analyses en acties communiceren en coördineren, met als doel de industriële prestaties te verbeteren. Smart grid loopt bij die ontwikkelingen voorop.
Al met al veelbelovende technieken, maar ik merk in mijn technologiepraktijk dat de markt onzeker is over de juridische gevolgen. De hindernis daarbij is dat het recht altijd achter loopt op de maatschappelijke en technische ontwikkelingen. Dat móét ook, want het recht reageert op die ontwikkelingen. Maar dat betekent wél dat we soms moeten wachten tot een rechter zich heeft uitgesproken over de juridische aspecten van nieuwe ontwikkelingen.
Zo is het juridisch een heet hangijzer dat smart devices zelfstandig beslissingen namens de gebruikers nemen. Machines bepalen zelf wanneer ze onderhoud nodig hebben en geven opdracht aan derden om dit uit te voeren, vaak remote. Dat gaat nog verder: besturingsalgoritmen kunnen automatisch worden aangepast op grond van de uitgevoerde analyses. Er komen steeds meer black boxes met leverancierseigen communicatieprotocollen, waardoor u als ‘techneut’ geen inzicht meer heeft in de systemen. We kunnen er bijna op wachten dat er onontwarbaar web van gekoppelde componenten ontstaat. Het nieuwe systeem zal daarbij niet alleen met het originele systeem moeten integreren maar ook met alle andere systemen, zoals bij het modificeren en updaten van miljoenen op afstand bestuurbare systemen die over de hele wereld verspreid zijn. Komen er zo voor u overeenkomsten tot stand zonder dat u daar op dat moment zelfs maar weet van had?
Een ander aspect is de aansprakelijkheid voor schade die ontstaat door de inzet van deze systemen. Wie is dan aansprakelijk? De maker van de component? De eigenaar daarvan? De ontwikkelaar van de software? En van welke software, die in de component, of van het systeem? En hoe is het met de mogelijkheden die u normaal heeft om van een overeenkomst af te komen als u iets anders is voorgespiegeld of toegezegd dan u heeft gekregen?
Ook is het een interessante vraag hoe we veilig stellen dat geheime bedrijfsinformatie niet verder verspreid wordt dan u wil. Intellectuele eigendom / Intellectual Property (‘IE’/’IP’) vertegenwoordigt vaak een grote waarde. Verificatie en autorisatie van gebruikers is dus ook een kritisch aspect.
Kortom, de ontwikkeling van het IIoT roept de nodige juridische vragen op. Er moeten eerst rechtzaken komen om enige helderheid over deze aspecten te krijgen. Lange tijd zult u dan ook uw toevlucht moeten nemen tot goede contracten, waarin onder meer de aansprakelijkheid zoveel mogelijk contractueel wordt uitgesloten.
Hub Dohmen,
Dohmen advocaten in techniek
