Achtergrond

< VorigeAfbeelding 1 van 1Volgende >

De Europese norm NEN-EN 50160 blijft de basis

De spanning op een aansluitpunt van het elektriciteitsnetwerk moet voldoen aan een bepaalde kwaliteit, de zogenaamde spanningskwaliteit. Om de spanningskwaliteit effectief te monitoren, voeren netbeheerders binnen het project Spanningskwaliteit metingen uit in de elektriciteitsnetten in Nederland. Movares, een onafhankelijke partij, analyseert de metingen en stelt jaarlijks een rapport op dat door Netbeheer Nederland wordt uitgegeven. Uit het laatste rapport blijkt dat de spanningskwaliteit in de Nederlandse elektriciteitsnetten nog altijd van een hoog niveau is. De vraag is echter voor hoe lang.

Er zijn vele landen waar je niet kunt rekenen op een netspanning die stabiel is, vrij is van ellende en 24 uur per dag beschikbaar is. Wat dat betreft leven we hier in Europa in een Luilekkerland. Zeker in Nederland is de kwaliteit van onze elektriciteitsvoorziening heel erg hoog. De jaarlijkse rapporten die uitgebracht worden door Netbeheer Nederland tonen dat telkens maar weer aan. Toch is het eigenlijk een klein wonder dat we nog altijd zulke goede cijfers behalen, want er is de afgelopen jaren het nodige veranderd. Met z'n allen zijn we veel meer elektrische energie gaan gebruiken en tegelijkertijd zijn we ook op veel meer plekken energie aan het opwekken gegaan. Daar komt bij dat de gebruikers die we op het net aan het aansluiten zijn, de laatste jaren aanzienlijk anders het net belasten dan de ohmse belastingen van vroeger. De netkwaliteit staat dus meer en meer onder druk. Zeker op plekken waar de infrastructuur al aardig 'bejaard' is, wordt het voor de netbeheerder lastig om te kunnen voldoen aan de hoge norm die we gewend zijn. Nu al is het op heel veel plekken in Nederland lastig om energie van zonnepanelen aan het net te leveren. Te veel vergelijkbare installaties en te weinig energieverbruik in de omgeving laten de spanning dusdanig ver oplopen dat de omvormers van de zonnepanelen er mee stoppen. Op die plekken is het dan lastig om de netspanning aan de norm te laten voldoen en tegelijkertijd de eigenaren van de zonnepanelen niet teleur te stellen.
Dit is zoals de situatie vandaag de dag is, maar hoe gaat dat over een paar jaar als we nog meer elektrische energie gebruiken voor o.a. verwarming en onze auto's, en tegelijkertijd ook nog meer decentraal gaan opwekken. Wat dat betreft moet er heel veel aangepakt worden om de norm hoog te houden.

Hoe is het nu
Op de aansluiting in de meterkast (het zogenaamde aansluitpunt) moet de spanning voldoen aan de Europese norm NEN-EN 50160. Daarnaast gelden in Nederland diverse aanvullende eisen die door het ministerie van Economische Zaken in de Netcode Elektriciteit zijn vastgelegd. De toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) bewaakt naleving van deze eisen.
De Netcode bevat de voorwaarden met betrekking tot de wijze waarop netbeheerders en afnemers zich gedragen ten aanzien van het in werking hebben van de elektriciteitsnetten, het voorzien van een aansluiting op het net en het uitvoeren van het transport van elektriciteit over het net. Het gaat hier om een besluit van de Autoriteit Consument en Markt van 21 april 2016, kenmerk ACM/DE/2016/202151, houdende de vaststelling van de voorwaarden als bedoeld in artikel 31 van de Elektriciteitswet 1998 (Netcode elektriciteit).
Binnen het project "Spanningskwaliteit in Nederland" bewaken de netbeheerders de netkwaliteit waarbij ze vooral kijken naar de volgende verschijnselen:

• Langzame spanningsvariatie: Voor het laagspanningsnet is bepaald dat de spanning op een aansluitpunt tussen 207 en 253 volt moet liggen. Spanningsvariatie wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door duurzame en decentrale energieopwekking zoals zonnepanelen.
• Snelle spanningsvariatie: Ook wel flicker genaamd - komt door het veelvuldig in- en uitschakelen van zware belastingen.
• Spanningsasymmetrie: Fasespanningen niet aan elkaar gelijk door een verkeerde verdeling van belastingen of opwekkers. Een illegale aansluiting van wiettelers kan voor onbalans zorgen.
• Harmonische vervorming: Bijvoorbeeld afkomstig van vermogensregelingen, voedingen, LED-lampen, etc. Kan leiden tot extra energieverliezen, overbelasting of uitval van apparatuur.
• Spanningsdips: Dit zijn kortdurende verlagingen van de spanning op het aansluitpunt. Spanningsdips worden gekenmerkt door hun diepte en tijdsduur. De oorzaak is vaak een kortsluiting, bijvoorbeeld als gevolg van een kapot getrokken kabel. Ook het in- en uitschakelen van grote belastingen, denk aan een hele grote motor in een fabriek, kan leiden tot spanningsdips.

  
Afbeelding 1. Fluke maakt vooral draagbare power-quality-analyzers .

De werkelijkheid
Uiteraard is het leuk om te weten dat we in Europa een behoorlijk stabiele netvoorziening hebben, maar dat wil nog niets zeggen over uw eigen situatie. Voldoet de spanning op uw aansluitpunt aan de Netcode Elektriciteit? Wie bijvoorbeeld als 'buurman' een bedrijf heeft met zware lasapparatuur, heeft misschien een netspanning die toch niet op alle punten aan de norm voldoet. Door te meten kun je er achter komen wat de werkelijke situatie is. Daarbij is het natuurlijk wel van belang dat je weet wat je meet, want de netbeheerder de schuld geven van allerlei afwijkingen is natuurlijk snel gedaan, maar het wordt een beetje slordig als de netvervuiling niet van buiten komt, maar vanuit de eigen installatie. In dat geval moet eerst de eigen situatie aangepakt worden, want de netbeheerder stelt ook eisen aan de gebruiker. Eisen die overigens alleen maar zwaarder worden, want de netbeheerder zit niet te wachten op gebruikers die het toch al moeizaam op peil gehouden energienetwerk vervuilen. 


Afbeelding 2. UP-2210 van het merk Unipower is bedoeld om vast opgesteld te worden.

Analyzers
Voor het bepalen van de kwaliteit van de netspanning worden natuurlijk power-quality-analyzers gebruikt. Hiervan worden er vele aangeboden. Fluke is bijvoorbeeld een aanbieder die verschillende instrumenten in hun leveringsprogramma hebben. Met name in de afdeling draagbare instrumenten zijn zij zeer goed vertegenwoordigd (afbeelding 1). Met regelmaat brengen zij ook nieuwe instrumenten uit die weer aangepast zijn aan nieuwe normen of vragen uit de markt. Binnenkort komen zij met een geheel nieuwe analyzer waarover nu nog niets bekend is. Waarschijnlijk zult u echter in de komende e-totaal bij het productnieuws meer over deze meter kunnen lezen.
Draagbare instrumenten zijn natuurlijk bedoeld voor een installateur of een bedrijf die inspecties uitvoert. Er zijn echter ook instrumenten die bedoeld zijn om vast opgesteld te worden. Deze worden gebruikt door de netbeheerders om de genoemde metingen te kunnen verrichten voor de rapportage, maar ook zijn ze interessant voor bedrijven die hun eigen gebruik van de netspanning willen monitoren om zo de kosten van een slechte netkwaliteit te verlagen of om te voorkomen dat ze door de netbeheerder op de vingers getikt worden. Over de kosten van een slechte netspanningskwaliteit heeft Fluke een lezenswaardig document gemaakt. Een link hiernaartoe is op onze site te vinden.
Vandentempel is één van de bedrijven die zowel voor mobiele als voor vaste opstellingen diverse meetinstrumenten kan leveren. Voor een vaste opstelling is dat bijvoorbeeld de UP-2210 van het merk Unipower (afbeelding 2). Dit is een Power Quality Analyzer, klasse A volgens IEC 61000-4-30 Editie 3, en een Digital Fault Recorder (DFR). Het instrument is uitgevoerd voor stationaire meetopstelling en uitermate geschikt voor langdurige power quality monitoring. De UP-2210 kan worden voorzien van communicatie-interfaces als ethernet, waarmee een compleet netwerk van power-quality-analyzers opgezet kan worden zodat bijvoorbeeld een heel midden- of hoogspanningsnet kan worden gemonitord. Uiteraard wordt er hierbij rekening gehouden met normen als de EN50160 en Netcode.
De UP-2210 maakt gebruik van het PQ Secure software pakket waarmee de meetresultaten automatisch in een database worden opgeslagen. Daarnaast kunnen de resultaten in overzichtelijke rapporten verwerkt worden (afbeelding 3).

 
Afbeelding 3. Voor de UP-2210 heeft Unipower een uitgebreid softwarepakket voor registratie
en documentatie van de netspanningskwaliteit

Tot besluit
De komende jaren rusten er op de netbeheerders vele taken om er voor te zorgen dat ons elektriciteitsnetwerk betrouwbaar blijft. Meten van de netkwaliteit is daarbij een belangrijk hulpmiddel om te zien waar eventuele problemen zich voordoen. Power-quality-analyzers zijn voor hen dan ook van levensbelang, maar zoals we al aangaven, zijn deze instrumenten voor menige gebruiker ook interessant. Alleen al om de kosten te bewaken die gepaard gaan met netvervuiling.

Voor het in het artikel genoemde document over de kosten van netvervuiling klik hier.

Afdrukken | Mail door

Meer nieuws van Vandentempel B.V.

> Driefasen Power Quality Loggers
> Inspectie-videoscoop met hog...
Toon volledig overzicht

Meer achtergrond

> Interferentie in auto-rada...
> Power Electronics event 2021
Toon volledig overzicht

Column / Opinie

Smart!

De meeste dromen zijn bedrog, maar als ik wakker word naast jou dan………

De grens tussen Zweden en Noorwegen

Toon alle columns / opinies

Advertorial

Webinar: Uw machine veilig online verbinden
Machines veilig verbinden met het internet voor maximale beschikbaarheid. Bekijk het webinar en krijg direct inzicht in de verschillende methoden om uw machine 'connected' te krijgen. 
Lees verder >>  

Sponsored content

Noviteiten van Schurter voor industriële automatisering     
Het aanbod van TME op het gebied van oplossingen voor industriële automatisering bestaat uit producten van vele fabrikanten, zodat klanten altijd een oplossing kunnen vinden die het beste past bij hun eisen en hun budget. In de catalogus zijn ook producten van de Zwitserse Schurter Groep opgenomen. Haar portefeuille is onlangs verrijkt met twee series producten uit de groep voedingsconnectoren en ontstoringsfilters. Wij nodigen u uit kennis te maken met het aanbod aan modules DD11 en filters MAB NEO.

Lees meer >>

Advertorial

Bestel nu uw ticket productronica 2021!
Van 16 tot en met 19 november 2021 vindt in München productronica, de internationale vakbeurs voor de ontwikkeling en productie van elektronica plaats.
Bestel hier uw toegangskaarten!

Advertorial

Koop een Fluke, ontvang een gratis Fluke
De juiste tools helpen om sneller en veiliger te meten. Bestel uw Fluke-instrument via een erkende distributeur en ontvang een gratis Fluke op basis van de aankoopwaarde. Aanbieding loopt af op 15 december 2021.

Lees meer >>

Bedrijf in beeld

Bent u voldoende vertrouwd met PCB-ontwerp?

AVE Added Value Electronics

Vacatures

TNO - Eindhoven
Senior system consultant at ESI
As a consultant operating from industry labs at high-tech giants, you bridge the gap between business needs and system innovation. Your share insights that you gain during your research with industrial partners and science. As a senior person in a project team, you have a leading role in the technical course of the project and determine the overall direction together with the project manager. We look forward to hearing your ideas.
Read more >>

Technomed - Maastrich Aachen Airport
(Junior) Product Development Engineer
As (Junior) Product Development Engineer, you will optimize the design of medical devices such as needle or patch electrodes and EEG cups, and create customer-branded products. You will work closely with the Marketing & Sales and Operations departments to manage the product development of private labelling from customer request to implementation into production. You will be required to document properly and work together with Quality and Regulatory Affairs to ensure compliance to medical device standards and regulations.
Read more >>

Shell Moerdijk
Onderhoudsmonteur / Technicus E&I 
Als Onderhoudstechnicus ben je verantwoordelijk voor het veilig en milieubewust uitvoeren van de onderhoudswerkzaamheden in onze werkplaatsen en fabrieken in de dagdienst. En houd je je bezig met het opnemen, coördineren, voorbereiden, organiseren en controleren van meet- en regeltechnische installaties.
Meer informatie >>

Applied Micro Electronics (AME) - Eindhoven
Team Leader Production Engineering
As Team Leader Production Engineering, you lead a team of 12 Production Engineers. Through developing and maintaining manufacturing processes, workflows and equipment, the team enables the operations department to achieve its goals and satisfy customer's needs. Read more >>  

ROCKWOOL - Roermond
Operator in ploegendienst
Beschik jij over een "Can-Do" mentaliteit, heb je technische affiniteit en voel jij je thuis in een productieomgeving waarin je jouw mouwen kunt opstropen? Als Operator bij Rockwool krijg jij de ruimte om het beste uit jezelf te halen en de vrijheid om dat zoveel mogelijk naar eigen inzicht te doen. Sterker nog: dat wordt van je verwacht!
Lees meer >>
 
ASML - Veldhoven
Experienced Electrical Connectivity Design Engineer
Are you triggered by the engineering of electrical connectivity and layout solutions for high-tech products? And do you have excellent communication skills, combined with a high level of discipline? You'd better contact us today ! As an Experienced Electrical Connectivity Design Engineer, you are defining, realizing, qualifying, managing and maintaining various electrical concepts and products for both existing and new ASML products.

advertorial

Combineert ergonomie met veiligheid

lees e-totaal digitaal

Lees hier de meest recente editie van e-totaal magazine!
U scrollt eenvoudig door de verschillende artikelen en via de actieve hyperlinks komt u direct in contact met de verschillende leveranciers en adverteerders.

Veel leesplezier!

Wilt u de papieren editie gratis ontvangen, vul dan uw gegevens in via het contact formulier .

Advertorials

RS Components Nederland:
De rol van sensoren in IIoT - Sensoren zijn een sleuteltechnologie geworden. Lees in deze gratis whitepaper alles over de cruciale rol van slimme sensoren in het Industrial Internet of Things en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.

Transfer Multisort Elektronik:
Hoe meet ik stroomverbruik - kom te weten hoe u zelf uw stroomverbruik thuis kunt meten!

RS Components Nederland:
Tussen leverancier en klant
RS Components is meer dan een webshop

Transfer Multisort Elektronik:
DC-spanningsomvormer - welke te kiezen?

Binder Nederland B.V.:
M16-connectoren
De perfecte oplossing voor toepassingen die veel contacten vereisen

Acal BFi:
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?

Transfer Multisort Elektronik:
Optische kabel - alles wat u moet weten

RS Components Nederland:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen

Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht

Volg e-totaal

Nieuwsbrief

Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.

Agenda

Klik hier voor de complete agenda.