Technici van het Kapteyn Instituut voor sterrenkunde gaan opnieuw 66 detectoren maken voor de ALMA radiotelescoop in Chili, samen met partners in Zweden en Italië. ‘Wij hebben bewezen series met constante kwaliteit te kunnen bouwen, daarin zij we wel uniek', vertelt Joost Adema, die het Groningse deel van het project coördineert. Het consortium met Zweden en Italië wordt gecoördineerd door NOVA, de Nederlandse Onderzoeksschool voor Astronomie.
Het Kapteyn Instituut van de RUG heeft een lange geschiedenis in het bouwen van zeer gevoelige instrumenten. Dat is op zich niet zo bijzonder voor een sterrenkundig instituut. ‘Maar doorgaans gaat het om unieke instrumenten, er is er maar ééntje nodig', zegt Adema. Maar de ALMA radiotelescoop bestaat uit 66 schotels, die allemaal voorzien zijn van dezelfde apparatuur. ‘Het gaat om hoogwaardige detectoren die heel betrouwbaar moeten zijn.'
Complexe moleculen
ALMA kan straling uit de ruimte analyseren op verschillende golflengten. Voor iedere band is een aparte detector ontwikkeld en geproduceerd. Eerder leverde het Kapteyn Instituut al detectoren voor Band 5 (golflengte 1,8 - 1,4 mm) en Band 9 (golflengte 0,5 - 0,4 mm). Nu gaat het om Band 2, voor het waarnemen van de golflengten van 2,6 tot 4,5 mm.
Op deze golflengte kan de radiotelescoop in het heelal complexe moleculen vinden, die een rol kunnen hebben gespeeld bij het ontstaan van leven. Het leven op aarde is gebaseerd op complexe moleculen op basis van koolstof, zoals suikers of alcoholen. De grote vraag is waar die vandaan komen. Wetenschappers die het ontstaan van leven onderzoeken hebben lang aangenomen dat ze op aarde zijn ontstaan, bijvoorbeeld in een ondiep poeltje. ‘Maar de laatste jaren vinden we steeds meer van dit soort moleculen in de ruimte', vertelt Adema.
DNA
Naast suikers en alcoholen zijn ook al simpele bouwstenen voor DNA in de ruimte aangetroffen. Daarom willen sterrenkundigen graag in detail weten waar deze bouwstenen voor leven zich bevinden. ‘Dat helpt ons begrijpen hoe ze zijn ontstaan, en misschien vanuit de ruimte op onze aarde zijn terechtgekomen.'
Verder zou het interessant zijn om in ‘hotspots' in de ruimte, met veel van dit soort moleculen, te zoeken naar planeten. Die zouden dan extra veel van dit soort bouwstenen van het leven kunnen bevatten, en dat verhoogt de kans dat er ook echt leven is ontstaan.
Maar voordat het mogelijk is die waarnemingen te doen, moeten de detectoren eerst worden ontwikkeld en gebouwd. ‘We hebben twee jaar nodig om uit te zoeken hoe we deze detectoren kunnen maken', vertelt Adema. Dat gebeurt in samenwerking met collega's van de universiteiten van Göteborg (Zweden) en Bologna (Italië). Daarna volgt een traject van drie jaar, waarin de hele serie wordt gebouwd, getest en afgeleverd.
Het onderdeel van de telescoop dat de ontvangers bevat - hier zijn er acht geïnstalleerd. | Foto ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)
Metaalbewerking
Voor het maken van de detectoren werkt het Kapteyn Instituut ook samen met technische bedrijven uit de regio, onder meer in metaalbewerking en de bouw van printplaten. Het maken van een hele serie met een constante kwaliteit is iets dat niet veel instituten kunnen. ‘Wij hebben bewezen series met constante kwaliteit te kunnen bouwen, daarin zij we wel uniek', zegt Adema. Dat is ook de reden dat ze dit nieuwe project hebben kunnen binnenhalen.
In Groningen zullen zes personen aan het project werken. Het totale budget, inclusief partners, is ongeveer dertien miljoen euro, waarvan 11 miljoen naar het Kapteyn Instituut gaat. ‘Ongeveer tweederde van ons budget gaat op aan de vaak specialistische onderdelen, de rest aan personeel en bedrijfsvoering.' Als alles goed gaat zullen de laatste detectoren over vijf jaar naar Chili worden verscheept.
Moderne software maakt het u gemakkelijk
Deze gaan vandaag de dag hand in hand
De vakbeurs voor wetenschap en technologie
Mogelijk door een piëzo-resistive druktransducers
Energy Storage en Power Electronics bundelen krachten
EDAC connectoren in de TME catalogus
Duurzame, veilige connectoren voor de industrie en de automobielsector. Lees meer >>
Alliander
Uitvoerder Elektrotechniek
Als Uitvoerder Elektro ben je klant- en resultaatgericht door een goed overzicht te hebben over de lopende werkzaamheden. Dit doe je door zowel met klanten, aannemers en collega's goed en duidelijk te communiceren en verwachtingen te managen. Er wordt van jou verwacht dat je storingen veilig en zo snel mogelijk oplost met jouw team van monteurs. Daarnaast verzorg je ook het onderhoud van het Liander net.
Lees meer >>
ASML - Veldhoven
Experienced Electrical Integration Engineer
Are you an experienced electrical engineer? And do you like to execute measurements on Electrical test set-ups & prototypes? Then our position of Electrical Integrator will be very interesting for you!
Learn more about this job >>
Application form >>
ASML - Veldhoven
Electrical Design Engineer
Are you an experienced electrical design engineer? Do you like to design complicated electrical systems? You'd better contact us today! As an Electrical Design Engineer, you design and maintain interconnections between boards, racks, cabinets, interconnect PCBA's, sensors and actuators.
Learn more about this job >>
Application form >>
ASML - Veldhoven
Management Assistant
Does assisting top managers in a dynamic, high demanding, international environment energize you? Then ASML is what you are looking for! Every day you use technology that contains microchips. From smartphones and laptops, to washing machines, credit cards and cars. ASML is the world leader of advanced technology systems for the semiconductor industry. Due to our growth we are continuously searching for new talent. We like to welcome pro-active team players and strong communicators who can deliver high quality services to our Management Support Organization (MSO). You will be part of a creative, dynamic work environment with encouraging management assistants. We have multiple opportunities for junior, mid-level and senior candidates.
Read more >>
Application form >>
AE Sensors - Dordrecht
Sales engineer
AE Sensors BV is een groothandel die ook totaaloplossingen levert en ontwikkelt. Wij zoeken een techneut die met passie voor elektronica en sensoren graag problemen oplost en uitdagingen zoekt. Daarnaast is flexibiliteit een absolute pré. Het kan zijn dat je op het ene moment op een offshore platform, een zeegaand schip of een kraan in de Rotterdamse haven staat, maar een paar uur later in de clean room van een chip machine fabrikant.
Lees meer >>
VanLien/ABB Noodverlichting wijst de weg
Test je kennis & win een slipcursus!
Het doel van noodverlichting is eenvoudig: zorgen voor een veilige uitweg. Hoe regel je dat? Wat weet jij over noodverlichting? Test je kennis in de WegWijsQuiz van VanLien/ABB Noodverlichting. Je maakt dan kans op een slipcursus op Circuit Zandvoort. Naar de Quiz! >>
Sinds 1999 waarborgt ICAPE Group de toelevering van printen en op maat gemaakte technische onderdelen voor grote spelers in de globale elektronica-industrie. Met bijna 3000 actieve klanten ontwikkelt het Franse bedrijf zich tot een van de gevestigde wereldleiders in zijn sector.
Lees verder
ICAPE Group ; Expert services supplier of customized PCBs and technical parts.
Bent u voldoende vertrouwd met PCB-ontwerp?
RS Components Nederland:
De rol van sensoren in IIoT - Sensoren zijn een sleuteltechnologie geworden. Lees in deze gratis whitepaper alles over de cruciale rol van slimme sensoren in het Industrial Internet of Things en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.
Transfer Multisort Elektronik:
Hoe meet ik stroomverbruik - kom te weten hoe u zelf uw stroomverbruik thuis kunt meten!
RS Components Nederland:
Tussen leverancier en klant
RS Components is meer dan een webshop
Transfer Multisort Elektronik:
DC-spanningsomvormer - welke te kiezen?
Binder Nederland B.V.:
M16-connectoren
De perfecte oplossing voor toepassingen die veel contacten vereisen
Acal BFi:
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?
Transfer Multisort Elektronik:
Optische kabel - alles wat u moet weten
RS Components Nederland:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen
Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht
Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.