Algemeen nieuws

< VorigeAfbeelding 1 van 1Volgende >

Jelle Sleeboom ontwikkelde tijdens zijn promotie-onderzoek kleine chips met kankercellen die het menselijk lichaam nabootsen.

Bijna 1 op de 6 sterfgevallen wereldwijd wordt veroorzaakt door kanker. Het meest dodelijk is echter niet de primaire tumor, maar het uitzaaien ervan. Het bestuderen van deze ‘metastase' in mensen is lastig, daarom ontwikkelde Jelle Sleeboom tijdens zijn promotie-onderzoek kleine chips met kankercellen die het menselijk lichaam nabootsen. Zijn technieken helpen om kankeruitzaaiing beter te begrijpen. Hij promoveert 29 september.

Het onderzoek naar nieuwe kankerbehandelingen is meestal gericht op het aanvallen van de snel delende kankercellen. Het gaat echter pas echt mis als de kankercellen zich naar andere organen verplaatsen, iets dat we metastase noemen. Metastase is nog grotendeels onbegrepen, waardoor het ook nog niet goed voorkomen of behandeld kan worden.

Lastig te volgen
Onderzoeken hoe metastase werkt in mensen is heel lastig, omdat het op heel kleine schaal plaatsvindt. Slechts één of enkele kankercellen hoeven zich los te maken van de tumor, de bloedcirculatie in te gaan, en zich ergens anders te nestelen. Dit is lastig om te volgen.

"Wat het begrip van metastase nog lastiger maakt is dat kankercellen niet zelfstandig uitzaaien, maar op allerlei manieren worden beïnvloed door hun omgeving", zegt Sleeboom. Deze omgeving van de primaire tumor wordt ook wel de tumor micro-omgeving genoemd. In de tumor micro-omgeving is er vaak een lage hoeveelheid zuurstof, waardoor er in en rondom de tumor een verloop van lage naar hoge zuurstofconcentratie ontstaat, die de kankercellen kan sturen.

Ook worden kankercellen beïnvloed door de extracellulaire matrix, een vezelachtig netwerk van eiwitten om cellen heen, dat weefsels structuur en stevigheid geeft. In tumoren verandert de stevigheid en vezelstructuur van deze matrix, wat de uitzaaiing van kanker kan beïnvloeden.

Kleine apparaatjes
In dit onderzoek ontwikkelde Sleeboom methoden om de invloed van zuurstof en de extracellulaire matrix te onderzoeken buiten het menselijk lichaam. Op basis van de microfluïdica, de wetenschap van het manipuleren van vloeistoffen op kleine schaal, ontwikkelde hij kleine apparaatjes die hij kon laten lijken op de tumor micro-omgeving.

In deze apparaatjes, die chips worden genoemd, kweekte hij kankercellen in kleine vloeistofkanaaltjes en kamertjes. "Dit doet de kankercellen geloven dat ze in een mens zitten", zegt Sleeboom. "Het grote verschil is dat deze chips controle geven over de tumor micro-omgeving, waardoor het effect van de verschillende factoren op kankercellen systematisch onderzocht kan worden." Deze technologie staat wereldwijd bekend als ‘Cancer-on-a-chip'.

Om het effect van zuurstofverloop te onderzoeken, ontwikkelde Sleeboom eerst een chip waarin hij het zuurstofverloop kon beheersen. In deze chip kon hij kankercellen volgen, en liet hij zien dat een bepaald type borstkankercel aangetrokken wordt door lagere zuurstofconcentraties. Sleeboom: "Dat is verassend, omdat men verwacht dat kankercellen juist méér zuurstof zouden opzoeken."

"Dit kan ons mogelijk meer leren over het gedrag in mensen. Vervolgens hebben we deze techniek verder ontwikkeld, zodat we kunnen nagaan of we ditzelfde gedrag ook zien als de cellen in een extracellulaire matrix zitten."

Invasie
Specifiek werkte Sleeboom aan een realistischere extracellulaire matrix dan tot nu toe wordt toegepast in het onderzoek, beter lijkend op de matrix zoals die er uit ziet vóórdat kankercellen zich losmaken van de primaire tumor. Als kankercellen zich losmaken, moeten ze in het echt door een dun membraan heen breken, wat invasie genoemd wordt.

Sleeboom ontwikkelde een methode om kankercellen met zo'n membraan te omringen, voordat hij de cellen in de extracellulaire matrix stopt. Zo kon hij de eerste stap van metastase volgen: invasie. De methode geeft onderzoekers de mogelijkheid om dit proces verder te onderzoeken, door bijvoorbeeld de samenstelling van de matrix te variëren.

"De technieken die we hebben ontwikkeld dragen bij aan de verdere ontwikkeling van ‘Cancer-on-a-chip' en leiden er hopelijk in de toekomst toe dat we kankeruitzaaiing beter begrijpen, of zelfs kunnen voorkomen", aldus Sleeboom. 

Afdrukken | Mail door

Meer algemeen nieuws

> Sensor Partners BV en Sens...
> NIST-instituut kiest algor...
Toon volledig overzicht

Column / Opinie

De kracht van standaardisering

Zachte heelmeesters maken stinkende wonden

Wat is meer?

Toon alle columns / opinies

Energietechniek

Lees hier nieuws rond het thema Energietechniek.

Sponsored content

     
EDAC connectoren in de TME catalogus
Duurzame, veilige connectoren voor de industrie en de automobielsector. Lees meer >>

Vacatures

Alliander
Uitvoerder Elektrotechniek
Als Uitvoerder Elektro ben je klant- en resultaatgericht door een goed overzicht te hebben over de lopende werkzaamheden. Dit doe je door zowel met klanten, aannemers en collega's goed en duidelijk te communiceren en verwachtingen te managen. Er wordt van jou verwacht dat je storingen veilig en zo snel mogelijk oplost met jouw team van monteurs. Daarnaast verzorg je ook het onderhoud van het Liander net.
Lees meer >>

ASML - Veldhoven
Experienced Electrical Integration Engineer
Are you an experienced electrical engineer? And do you like to execute measurements on Electrical test set-ups & prototypes? Then our position of Electrical Integrator will be very interesting for you!
Learn more about this job >>
Application form >>

ASML - Veldhoven  
Electrical Design Engineer
Are you an experienced electrical design engineer? Do you like to design complicated electrical systems? You'd better contact us today! As an Electrical Design Engineer, you design and maintain interconnections between boards, racks, cabinets, interconnect PCBA's, sensors and actuators.
Learn more about this job >>
Application form >>

ASML - Veldhoven
Management Assistant
Does assisting top managers in a dynamic, high demanding, international environment energize you? Then ASML is what you are looking for! Every day you use technology that contains microchips. From smartphones and laptops, to washing machines, credit cards and cars. ASML is the world leader of advanced technology systems for the semiconductor industry. Due to our growth we are continuously searching for new talent. We like to welcome pro-active team players and strong communicators who can deliver high quality services to our Management Support Organization (MSO). You will be part of a creative, dynamic work environment with encouraging management assistants. We have multiple opportunities for junior, mid-level and senior candidates.
Read more >>
Application form >>

AE Sensors - Dordrecht
Sales engineer
AE Sensors BV is een groothandel die ook totaaloplossingen levert en ontwikkelt. Wij zoeken een techneut die met passie voor elektronica en sensoren graag problemen oplost en uitdagingen zoekt. Daarnaast is flexibiliteit een absolute pré. Het kan zijn dat je op het ene moment op een offshore platform, een zeegaand schip of een kraan in de Rotterdamse haven staat, maar een paar uur later in de clean room van een chip machine fabrikant.
Lees meer >>

Advertorial

VanLien/ABB Noodverlichting wijst de weg
Test je kennis & win een slipcursus!
Het doel van noodverlichting is eenvoudig: zorgen voor een veilige uitweg. Hoe regel je dat? Wat weet jij over noodverlichting? Test je kennis in de WegWijsQuiz van VanLien/ABB Noodverlichting. Je maakt dan kans op een slipcursus op Circuit Zandvoort. Naar de Quiz! >>

advertorial

Sinds 1999 waarborgt ICAPE Group de toelevering van printen en op maat gemaakte technische onderdelen voor grote spelers in de globale elektronica-industrie. Met bijna 3000 actieve klanten ontwikkelt het Franse bedrijf zich tot een van de gevestigde wereldleiders in zijn sector.

Bedrijf in beeld

ICAPE Group ; Expert services supplier of customized PCBs and technical parts.

AVE Added Value Electronics

Bent u voldoende vertrouwd met PCB-ontwerp?

Advertorials

RS Components Nederland:
De rol van sensoren in IIoT - Sensoren zijn een sleuteltechnologie geworden. Lees in deze gratis whitepaper alles over de cruciale rol van slimme sensoren in het Industrial Internet of Things en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.

Transfer Multisort Elektronik:
Hoe meet ik stroomverbruik - kom te weten hoe u zelf uw stroomverbruik thuis kunt meten!

RS Components Nederland:
Tussen leverancier en klant
RS Components is meer dan een webshop

Transfer Multisort Elektronik:
DC-spanningsomvormer - welke te kiezen?

Binder Nederland B.V.:
M16-connectoren
De perfecte oplossing voor toepassingen die veel contacten vereisen

Acal BFi:
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?

Transfer Multisort Elektronik:
Optische kabel - alles wat u moet weten

RS Components Nederland:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen

Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht

Nieuwsbrief

Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.

Volg e-totaal

Agenda

Klik hier voor de complete agenda.