CO2 kun je opvangen en elektrochemisch omzetten in waardevolle producten. Toch kost zowel het opvangen van CO2, als het omzetten ervan, veel energie. Een juiste combinatie van beide processen kan het energieverlies echter beperken en tal van materialen besparen, stelt de Delftse onderzoeksgroep van David Vermaas in een onlangs verschenen artikel. In het artikel, dat deze maand op de omslag van Nature Catalysis prijkt, zijn de verschillende ideeën hierover gebundeld. Waar liggen de kansen? Wat zijn de bottlenecks? Maar ook: welke combinaties zijn er allemaal mogelijk?
Glasgow
De klimaatcrisis wordt voor een aanzienlijk deel veroorzaakt door de uitstoot van CO2. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het tijdens de VN-klimaattop in Glasgow telkens weer over het verminderen van diezelfde CO2-uitstoot ging. Maar naast CO2-reductie is ook het afvangen en omzetten ervan een belangrijk onderwerp, omdat er voorlopig processen blijven die koolwaterstoffen nodig hebben. Denk bijvoorbeeld aan materialen als cement en plastic, chemicaliën maar ook aan zo iets als langeafstandsvervoer. Met name op het gebied van afvangen en omzetten ligt er genoeg ruimte voor verbetering, stelt Vermaas.
Drie opties
Op dit moment vergt zowel het afvangen van CO2 als de elektrochemische CO2-conversie veel energie, maar een synergetische koppeling tussen de twee processen kan de energie-efficiëntie van het systeem verbeteren en de kosten verlagen. Vermaas legt het als volgt uit: ‘In onze publicatie gaan we in op drie opties die zo'n koppeling mogelijk maken. De eerste optie beschrijft het achter elkaar zetten van de twee technieken. Je vangt met de ene machine de CO2 op, en met de andere machine zet je de CO2 om. Dat is de makkelijkste - en meest voor de hand liggende - route maar je wint eigenlijk niets met combineren op deze manier, want je moet de CO2 alsnog vrijmaken van de vloeistof waarmee het wordt afgevangen. Optie twee is dat je de twee afzonderlijke reacties (CO2 losmaken en omzetten) binnen één machine combineert. Daarmee bespaar je al wat materialen. De derde route is dat je een directe reactie maakt van de CO2 die is gebonden aan de afvangvloeistof. De CO2 reageert dan vanuit een zogenoemde complex-vorm.'
Energiebesparing
In het artikel - dat voortkomt uit een samenwerking tussen het Delftse team en onderzoekers van het California Institute of Technology (Caltech) - wordt geschat hoeveel energie er kan worden bespaard met het combineren van CO2 capture en CO2 conversie. Vermaas: ‘Theoretisch kost het concentreren van CO2 uit lucht of water ongeveer 20 kJ per mol CO2. In de praktijk is dat 100-300 kJ/mol als je dat in een afzonderlijke stap doet, omdat de hele vloeistof met CO2 erin moet worden aangepakt. Door de CO2-complexen direct te laten reageren, kun je naar die thermodynamische limiet van 20 kJ/mol, bovenop de gebruikelijke energie voor de CO2 conversie. Energieconsumptie is de belangrijkste bottleneck voor het afvangen van de CO2, dus dit kan een belangrijke stap zijn.
Raadsel
Toch is er nog een lange weg te gaan. ‘Er is nog maar weinig bekend over de reactiemechanismen van de derde route,' legt Vermaas uit. ‘Dat is de optie waarin het CO2-complex direct reageert. Ook weten we eigenlijk nog niet welke katalysatoren we daarvoor moeten gebruiken. Deze route zou - theoretisch gezien - een héle hoge stroomdichtheid kunnen halen, omdat de CO2 geconcentreerd is. Dus een hoge omzettingssnelheid, waarbij je veel CO2 per seconde kunt omzetten. In de praktijk valt dat enorm tegen. Waarom dat zo is, is mij nog niet duidelijk. In ieder geval moet de reactiesnelheid verhoogd worden. Dat gegeven - dit wetenschappelijke raadsel - intrigeert mij mateloos.'
Diffuus
Als het gaat om bronnen waarvan CO2 kan worden afgevangen, dan valt er een onderscheid te maken tussen puntbronnen en diffuse bronnen. Puntbronnen lozen hun vervuiling vanuit een vast, aanwijsbaar punt; bijvoorbeeld een schoorsteen van een elektriciteitscentrale. Daardoor zijn ze relatief eenvoudig aan te pakken. Een diffuse bron is niet eenduidig op een bepaalde plek aan te wijzen. Bij diffuse bronnen kun je bijvoorbeeld aan de uitstoot van gewassen en dieren in de landbouw denken, maar ook aan uitlaatgassen uit de vervoerssector of de verwarming van je huis.
Vermaas: ‘Op dit moment is veertig procent van de CO2-uitstoot afkomstig van diffuse bronnen, en dat aandeel zal relatief groeien omdat we afstappen van kolencentrales en vervuilende fabrieken. Hoe je het wendt of keert, het zal áltijd nodig zijn om CO2 af te vangen uit diffuse bronnen. Dus uit de lucht of uit ons zeewater. Vervolgens zet je die CO2 weer om in iets nieuws. Hoewel de wereld in 2050 CO2-neutraal wil zijn, zullen we tien tot vijftien procent van onze energie blijven halen uit traditionele brandstoffen. Dat betekent ook dat we een CO2-equivalent van tien tot vijftien procent van ons totale energieverbruik moeten afvangen en omzetten. Op dit moment zijn we nog niet zo ver. Nog lang niet zelfs. Daarom is en blijft dit onderzoek zo ongelooflijk belangrijk.'
De vakbeurs voor wetenschap en technologie
Mogelijk door een piëzo-resistive druktransducers
Energy Storage en Power Electronics bundelen krachten
Interessante producten en ontwikkelingen zijn na twee jaar onderbreking weer te vinden op een afgesl..
Vacuüm een probleem bij luchtkoeling
Alliander
Uitvoerder Elektrotechniek
Als Uitvoerder Elektro ben je klant- en resultaatgericht door een goed overzicht te hebben over de lopende werkzaamheden. Dit doe je door zowel met klanten, aannemers en collega's goed en duidelijk te communiceren en verwachtingen te managen. Er wordt van jou verwacht dat je storingen veilig en zo snel mogelijk oplost met jouw team van monteurs. Daarnaast verzorg je ook het onderhoud van het Liander net.
Lees meer >>
ASML - Veldhoven
Experienced Electrical Integration Engineer
Are you an experienced electrical engineer? And do you like to execute measurements on Electrical test set-ups & prototypes? Then our position of Electrical Integrator will be very interesting for you!
Learn more about this job >>
Application form >>
ASML - Veldhoven
Electrical Design Engineer
Are you an experienced electrical design engineer? Do you like to design complicated electrical systems? You'd better contact us today! As an Electrical Design Engineer, you design and maintain interconnections between boards, racks, cabinets, interconnect PCBA's, sensors and actuators.
Learn more about this job >>
Application form >>
ASML - Veldhoven
Management Assistant
Does assisting top managers in a dynamic, high demanding, international environment energize you? Then ASML is what you are looking for! Every day you use technology that contains microchips. From smartphones and laptops, to washing machines, credit cards and cars. ASML is the world leader of advanced technology systems for the semiconductor industry. Due to our growth we are continuously searching for new talent. We like to welcome pro-active team players and strong communicators who can deliver high quality services to our Management Support Organization (MSO). You will be part of a creative, dynamic work environment with encouraging management assistants. We have multiple opportunities for junior, mid-level and senior candidates.
Read more >>
Application form >>
AE Sensors - Dordrecht
Sales engineer
AE Sensors BV is een groothandel die ook totaaloplossingen levert en ontwikkelt. Wij zoeken een techneut die met passie voor elektronica en sensoren graag problemen oplost en uitdagingen zoekt. Daarnaast is flexibiliteit een absolute pré. Het kan zijn dat je op het ene moment op een offshore platform, een zeegaand schip of een kraan in de Rotterdamse haven staat, maar een paar uur later in de clean room van een chip machine fabrikant.
Lees meer >>
VanLien/ABB Noodverlichting wijst de weg
Test je kennis & win een slipcursus!
Het doel van noodverlichting is eenvoudig: zorgen voor een veilige uitweg. Hoe regel je dat? Wat weet jij over noodverlichting? Test je kennis in de WegWijsQuiz van VanLien/ABB Noodverlichting. Je maakt dan kans op een slipcursus op Circuit Zandvoort. Naar de Quiz! >>
Connectoren en lintkabels van het merk CONNFLY
Overzicht van het aanbod voor toepassingen in de productie en industrie. Lees meer >>
Sinds 1999 waarborgt ICAPE Group de toelevering van printen en op maat gemaakte technische onderdelen voor grote spelers in de globale elektronica-industrie. Met bijna 3000 actieve klanten ontwikkelt het Franse bedrijf zich tot een van de gevestigde wereldleiders in zijn sector.
Lees verder
ICAPE Group ; Expert services supplier of customized PCBs and technical parts.
Bent u voldoende vertrouwd met PCB-ontwerp?
RS Components Nederland:
De rol van sensoren in IIoT - Sensoren zijn een sleuteltechnologie geworden. Lees in deze gratis whitepaper alles over de cruciale rol van slimme sensoren in het Industrial Internet of Things en lees meer over IIoT op de themapagina van RS Components.
Transfer Multisort Elektronik:
Hoe meet ik stroomverbruik - kom te weten hoe u zelf uw stroomverbruik thuis kunt meten!
RS Components Nederland:
Tussen leverancier en klant
RS Components is meer dan een webshop
Transfer Multisort Elektronik:
DC-spanningsomvormer - welke te kiezen?
Binder Nederland B.V.:
M16-connectoren
De perfecte oplossing voor toepassingen die veel contacten vereisen
Acal BFi:
5G voor uw project?
5G is er, maar wanneer kunnen we echt beginnen?
Transfer Multisort Elektronik:
Optische kabel - alles wat u moet weten
RS Components Nederland:
Als de winkel om de hoek
RS Components neemt veel werk uit handen
Transfer Multisort Elektronik:
Leds voor sterilisatie met UV-C-licht
Ontvang wekelijks het laatste nieuws uit uw vakgebied. Meld u hier aan voor de gratis nieuwsbrief. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van het verschijnen van de nieuwe
e-zines.